هنگام ایجاد یک زخم یا جراحت، پلاکتهای خون در ناحیه آسیبدیده جمع شده و باعث بستهشدن زخم میشوند.
در آزمایش خون، زمان لخته شدن خون را بررسی میکند. این آزمایش برای بیماران هموفیلی و افرادی که علائمی مانند خونریزی شدید دارند، تجویز میشود. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا با علائم این بیماری و نحوهی انجام آزمایش PTT آشنا شوید.
PTT در آزمایش خون، به بررسی عملکرد فاکتورهای انعقادی میپردازد. فاکتورهای انعقاد خون شامل موارد زیر هستند:
عملکرد این فاکتورها در بیماران هموفیلی و بیمارانی که اختلال خونریزی ارثی دارند، دچار مشکل میشود. این بیماران باید این تست را انجام دهند تا عملکرد فاکتورهای انعقادی خون آنها مرتب کنترل شود.
علاوه بر این، پزشک برای افرادی با برخی علائم خاص آزمایش PTT را تجویز میکند. موارد زیر از جمله این علائم هستند:
- فرد دچار خونریزیهای شدید و بیدلیل میشود.
- پوست فرد بهراحتی کبود میشود.
- لختهی خون در رگها و شریانهای فرد مشاهده میشود.
- ابتلا به بیماری کبدی که باعث بروز مشکل در انعقاد خون میشود.
- در بانوان درصورتیکه بیشتر از یکبار سقط جنین داشته باشند.
تست PTT برای افرادی که عمل جراحی در پیش دارند نیز تجویز میشود. عملهای جراحی با خونریزی شدید همراه هستند؛ بنابراین اگر در انعقاد خون فرد و عملکرد فاکتورهای انعقاد خون او مشکلی وجود داشته باشد، عمل جراحی ممکن است مرگبار باشد. دیگر دلیل تجویز آزمایش PTT، مصرف هپارین است. هپارین باعث اختلال در انعقاد خون میشود؛ به همین دلیل افرادی که از هپارین استفاده میکنند، باید آزمایش PTT را انجام بدهند.
نکات مهم قبل از آزمایش PTT
برای انجام تست PTT نیازی نیست فرد ناشتا باشد؛ اما بنا بر صلاحدید پزشک، مصرف برخی داروها برای مدتی قطع میشود. برخی از داروها باعث افزایش کاذب PTT شده و روی نتیجهی آزمایش تاثیر میگذارند. حتما از ۵ الی ۱۰ روز قبل از انجام آزمایش، داروهایی مانند آسپیرین، ایبوپروفن، ایندومتاسین، تیروکسین، آنتیهیستامین، ویتامین C و از ۳ روز قبل از انجام آزمایش، داروهای ضدانعقادی مانند وارفارین و هپارین را قطع کنید. در صورت استفاده از هرنوع مکمل یا داروی خاص دیگر، پزشک خود را در جریان بگذارید.
تفسیر آزمایش PTT چطور صورت میگیرد؟
PTT در آزمایش خون، زمان انعقاد خون شما را بررسی میکند؛ یعنی مدتزمانی که طول میکشد فاکتورهای انعقاد خون فعال شوند. تفسیر آزمایش PTT معمولا بهصورت دادههایی برحسب ثانیه است. حتی با وجود قرارگرفتن PTT در بازهی نرمال، ممکن است ایراد خفیفی در عملکرد فاکتورهای انعقاد خون شما وجود داشته باشد؛ پس حتما تفسیر نتایج PTT را به یک متخصص بسپارید. آزمایش PTT معمولا به همراه PT تجویز شده و نتایج آن باهم تفسیر میشوند.
در جدول زیر میتوانید تفسیر آزمایش PTT را در کنار آزمایش PT مشاهده کنید:
دلایل PTT بالا در آزمایش خون
در صورت بالا بودن PTT در آزمایش خون، فاکتورهای انعقاد خون شما مدت زمان زیادی را صرف این کار میکنند. موارد زیر برخی از دلایل بالا بودن PTT در آزمایش خون هستند:
- یک بیماری مرتبط با اختلال خونریزی مانند هموفیلی یا فون ویلبراند (این بیماری یک نوع اختلال خونریزی ارثی شایع است؛ اما علائم آن خیلی خفیفتر از سایر بیماریهاست.)
- مشکلات کبدی
- سندرم آنتیبادی آنتی فسفولیپید یا سندرم ضدانعقاد لوپوس (این بیماریها بیماری خودایمنی هستند. در صورت ابتلا به این بیماریها، سیستم ایمنی بدن به فاکتورهای انعقاد خون حمله کرده و آنها را از بین میبرد.)
- کمبود ویتامین K که یک فاکتور مهم در عملکرد فاکتورهای انعقاد خون است.
دلایل PTT پایین در آزمایش خون
پایین بودن PTT در آزمایش خون نشانه بیماری یا مشکل در فاکتورهای انعقادی فرد نیست. تنها به این معنی است که خطر ایجاد لخته خون در فرد بالاست. اگر فرد به دلایلی همچون بیماری قلبی در معرض خطر شریانها باشد؛ پایین بودن PTT خون برای او مشکل جدی ایجاد میکند. برای مبتلایان به بیماریهای قلبی، در صورت پایین بودن PTT، دارو تجویز میشود. پزشکان معمولا برای افرادی که PTT در آزمایش خون آنها پایین است، وارفارین و هپارین تجویز میکنند. لازم است که پس از مصرف این داروها، فرد همچنان به انجام آزمایش PTT ادامه بدهد تا در صورت نیاز دوز داروها تغییر پیدا کند.